Yemek Borusu (Özofagus) Kanserleri
Yemek Borusu Kanseri Korunma
Mide ve yemek borusu için hazırlanmış aşağıdaki şekilde yemek borusunun içini döşeyen epitelyumdan çıkan tümörler gösterilmektedir. Bunların erken tanıları, bu epitelyumu ülserleşti-ren ve mukoza altına kadar yayılmış, 3 cm. çapını geçmemiş tümörlerdir.
Yemek Borusu Kanserinden Korunmak İçin Öğütler:
1. Sigara içmeyin, içilen yerlerde bulunmayın.
2. Alkol kullanmayın.
3. Sağlıklı kilonuzu muhafaza edin, günde 30 dk. fiziksel aktivitede bulunun.
4. Günde 5 öğün sebze ve meyve yiyin.
5. Eğer varsa, yemek borusu reflüsünü tedavi ettirin.
Değişebilir Risk Faktörleri: Riski Artıran Faktörler
Sigara: Yemek borusu kanserlerinin esas sebebi sigara içmektir. Uzun süreler fazla miktarda içenler iki misli risk taşımaktadır. Sigara doğrudan temasla yemek borusunda yaralar açar ve enfeksiyona neden olur. Bütün vücuda etki ederek bağışıklık sistemini çökertir. Sigara içenler sigarayı bıraktıklarında uzun zaman içerisinde normale dönerler.
Alkol: Yemek borusu tümörünün esas nedenlerinden biridir. Bir taşıyıcı olarak kanserojenleri yemek borusu yüzeyine kadar taşır ve çoğalan hücrelerde kansere neden olur. Sigara içmeyle beraber kanser riski artar. Alkol ve sigaranın bırakılması, 1-4 yıl zarfında riski oldukça düşürür. 5-9 yılda ise sigara içmeyen ve alkol kullanmayanların risk yüzdesine ulaşılır.
Şişmanlık: Şişmanlar, normal kilolu kişilere nazaran 5 misli daha fazla riske sahiptirler. Intrensek (iç) büyüme (GF) yükseldiğinde risk yükselmektedir.
Yemek Borusu Kanserinde Riski Azaltan Faktörler
Sebze ve meyvelerin günde 5 öğün tüketilmesiyle risk azalması sağlanmaktadır. Birçok çalışma, sebze-meyve tüketiminin kanser riskini azalttığını göstermekle beraber bazı araştırmalarda anlamlı bir sonuç elde edilememiştir.
Değişmez Risk Faktörleri:
Yaş: Yaşla beraber risk faktörü artmaktadır.
Cinsiyet: Erkeklerde daha fazla görülür. Çünkü erkekler daha fazla alkol ve sigara tüketmektedir.
Ailevi faktörler: Araştırmacılar hâlâ riskin ne kadarının genetiğe, ne kadarının ise çevre kirlenmesine bağlı olduğunu çözmeye çalışmaktadır.
Amerikalılarda yemek borusu kanseri: Beyaz ırkta Afrika kökenlilere kıyasla daha fazladır. Sebebi değişik genetik duyarlılıklar ve farklı maruz kalmalara atfedilebilir.
Sosyoekonomik durum: Sosyoekonomik durumu kötü olanlar daha fazla risk altındadır. Ancak bunun nedeni henüz tam olarak anlaşılamamıştır.
Mukozanın (epitelyumun) hasarı: Muhtemelen kanser riskini artırır.
Mideden yemek borusuna yiyeceklerin geçmesi (reflü) ve Baret özofagusu'nun risk teşkil etmesi: Bu haller iyileştirilse dahi, yemek borusu kanseri yerleşebilmektedir.
Araştırılmakta Olan Risk Faktörleri:
Diğer beslenme faktörleri: Örneğin çölyak, spru gibi hastalıkların bir süre beslenme bozukluğu yaptığı bilinmektedir. Yemek borusu kanseri riskini artırdığı da saptanmıştır. Sebze ve meyveler bu riski azaltır. Buna rağmen et, balık, süt ürünleri ve lifle ilgili henüz kesin sonuçlar verilememektedir.
Enfeksiyon Ajanları: Her ne kadar helikobakter pilori, mide ve pilorda zamanla kansere sebep olur diye biliniyorsa da insan papilloma virüsü (HPV), frengi (sifilis) ve fusarium monilifor-mis'in kanserojen toksinlere sahip oldukları görülmemiştir.
Yemek Borusu Kanserinde Erken Tanı
Yemek borusunun içini örten epitelyum hücreleri bölünürken, uzun süreli kanserojen etkiler altında, kanser hücrelerine dönüşürler. Bu da ancak 5-10 yıl sonra 1-2 cm'ye ulaşarak erken tanı verebilir. E Tis ve Tl'de 3 cm'ye kadar uzanan bir ülseras-yon vardır. Ama lenf düğümlerine sıçramamıştır.
Hastada Görülen Rahatsızlıklar:
1. Yutma bozukluğu
2. Yutarken ağrı
3. Meme hizasındaki kaburgaların altına veya iki omuz arasına vuran ağrı
Kullanılan ilaçlarla bu semptomlar kaybolmuyorsa hemen bir doktora başvurulmalıdır.
Etiketler: Yemek Borusu Kanserleri
Kaydol:
Kayıt Yorumları (Atom)
0 yorum:
Yorum Gönder