Ağız (Oral) Kanserleri
Ağız Kanseri Korunma
Ağız Kanserinden Korunmak için Öğütler
1. Sigara içmeyin, alkol kullanmayın.
2. Günde 5 öğün sebze ve meyve yiyin.
3. Dudaklarınızı güneşin zararlı ışınlarından koruyun, 11:00-16:00 arası güneşe maruz kalmayın.
4. Virüs enfeksiyonlarım ve prekanser lezyonlan kontrol alanda tutmak için bir doktora görünün.
Risk Faktörleri
Ağız kanserleri deyince akla dudaklar, dil, dil altı, dişler ve diş etleri, sert damak ve küçükdil (uvula), yumuşak damak, bademcikler, tükürük bezleri ve yutak (nasofarinks) akla gelir. Ağız tümörleri riski, her iki cinste de yaşla doğru orantılı olarak artmakta ve erkeklerde kadınlardan daha fazla görülmektedir.
Ağız Kanserinde Riski Artıran Faktörler
Sigara: Sigara içenlerde içmeyenlere oranla ağız kanserleri 3 kat fazla görülmektedir. Günde 2-3 paket gibi çok fazla içenlerde risk 17 misli artar. Ağızlıkla içenlerde, dumansız tütün kullananlarda veya tütün çiğneyenlerde de risk gayet yüksektir. Sigarayı bırakmakla risk hızla düşer.
Ağızda mevcut kanser öncesi (prekanseröz) lezyonlar: Lö-koplakiler (Beyaz damak) ve eritroplakiler (Kırmızı damak) kanser riskini artırır. Risk %3-10 arasında artar. Kırmızı renkli veya atrofik olanlar daha fazla kanserleşirler. Özellikle sigara yanında alkol kullananlar bunların kansere dönüşünü daha da artırırlar. Alkol: Alkol ve tütün kullananlarda 38 kat daha fazla ağız kanseri riski vardır. Alkolün kesin olarak bilinmemekle beraber, hipodiyetik olarak beslenme yetersizliği, vücudun enzim sisteminin zehirlerden yeteri kadar arınmasını önlemesi ve bunların hücrelere girişini artırması nedenleriyle etki yaptığı düşünülmektedir. Bunlar göz önüne alındığında, kadınlar günde bir bardak, erkeklerse bunun ilci misli alkol tüketebilirler.
Güneşe maruz kalma: Güneşin ultraviyole ışınlarına maruz kalma sonucu dudak kanserleri görülmüştür. Bunlar tam tedavi edilebilir. Yazın özellikle saat 11:00-16:00 arasında güneşe maruz kalmamak gerekir.
HPV: Papilloma virüsü ile enfekte olanlarda %22 oranında daha fazla ağız tümörü görülmüştür.
Riski Azaltan Faktörler:
Günde 5 öğüne kadar sebze ve meyve yenmesi ağız tümörleri riskini azaltır. Buna rağmen, belirgin koruyucu faktörler görülememiştir. Beta karotenler, selenyum, demir, çinko ve A, E, C vitaminleri üzerinde çalışmalar devam etmekte olup halen kesin sonuç alınamamıştır.
Değişmez Risk Faktörleri:
Yaş: Ortalama yaş 62 olup, yaşla birlikte ağız kanseri riski artmaktadır.
Araştırılmakta Olan Risk Faktörleri
Dünyada bazı bölgelerde tuzlu balık yiyenlerde yutak kanserleri görüldüğü bildirilmektedir. Bakteriyel mutasyonlar ve diğer genetik değişikliklere nitrosamin gibi toksik maddeler sebep olarak gösterilebilir.
Marihuana: Daha ziyade alkol ve sigara içmekle beraber anıldığından marihuanayı bunlardan ayırıp deneme yapma imkânı yoktur. Fakat marihuanayı sigara gibi içmek, birçok kanserojeni almak demektir ki bu da ağız tümörü riskini artırmaktadır.
Enfeksiyon ajanları: İnsan papilloma virüsü (HPV), Epstein Bar (EBV) virüsü ve Herpes Simpleks virüsleri (HSV) araştırılmaktadır ancak henüz bir netice alınmış değildir.
Çevreden gelenler: Toz, duman ve sigara dumanı kanserojen maddeler içerdiğinden özellikle yutak kanseri için bir risk oluşturabilir.
Ağız gargarası: Bu tür maddelerle yapılan uzun süreli ağız çalkalamalar bazı değişiklikler yapabilirse de araştırma sonuçları henüz kesinleşmemiştir.
Kötü ağız hijyeni: Sigara, alkol ve beslenme bozukluklarından ayırt ederek tetkik etmek güçse de kötü ağız hijyeni olanlarda ağız kanseri riski yüksektir.
Ağız boşluğunu örten zar, epitelyum hücrelerinden oluşmaktadır. Epitelyum hücrelerinde çoğalan hücrelerden mutasyonlar-la kanser hücresi meydana gelmesi 10-15 yıl almaktadır. 1-2 cm. boyutunda bir tümörün veya bir ülserin tanısını erkenden koymak mümkündür. Bir yara oluşunca bunlar için kullanılacak 1 haftalık bir ilaç tedavisi değişiklik yapmıyorsa hemen bir kulak burun boğaz uzmanına başvurulmalıdır.
Ağız Kanserinde Erken Tanı İçin Semptomlar Şöyle Sıralanabilir
Oluşan bir tümör veya ülserasyonun ilaçla iyileşmemesi...
Ağızda kırmızı bir lekenin görülmesi... Bunlar, kanama yapabilirler, ağrı ve uyuşukluk oluşturabilirler ve bu da gayet kolay anlaşılır.
Yutaktaki tümörlerde ise burun akıntısı, ses değişikliği, kanama görülebilir.
Hemen ilgili hekime gidilmelidir. Böyle vakalarda hekim, bir biyopsi yaparak tanı koyar, tümörü cerrahi olarak çıkartır ve hastayı bir radyoterapiste ve bir kemoterapiste gönderir.
Erken teşhis konan ağız tümörlerinde iyileşme oranı %90'ı bulmaktadır.
Etiketler: Ağız (Oral) Kanserleri
Kaydol:
Kayıt Yorumları (Atom)
0 yorum:
Yorum Gönder